مدیریت بر خود در معارف علوی

مدیریت، پیچیده‏ ترین و در عین حال ضروری ‏ترین عنصر زندگی و راز اصلی توفیقات همه ‏ جانبه می باشد، به‏کاربردن واژه ی مدیریت، ترجمان نوعی سیاست و تدبیر در امور است. گستره ی مدیریت آن قدر گسترده است، که تمامی شئون زندگی را در بر می‏ گیرد. مدیریت زمان، سرمایه, خانه و خانواده، مدرسه، اداره و بالاخره مدیریت در هر حوزه ‏ای از زندگی فردی و اجتماعی، مهم‏ترین و اثرگذارترین موضوع تلقی می‏ شود. آنچه در پژوهش حاضر مدّ نظر است, مدیریت بر خود است, که شامل مدیریت بر جوارح و مدیریت بر جوانح است. در این نگرش به مدیریت است که آدمی با رسیدگی به مسائل, ارزش خود را پیدا می ‏کند. در این پایان نامه ضمن بررسی شخصیت امیرالمومنین علی (ع) و جایگاه نهج البلاغه, به بررسی چگونگی کنترل بر جوارح و جوانح از منظر آن امام همام پرداخته شده است. روش انجام این پژوهش, جستجوی توصیفی و تحلیل محتوایی است که مبتنی بر مطالعات کتابخانه ای در میان منابع دینی و علوم معاصر شکل گرفته است. بدین گونه که پس از بررسی آفاتِ هر یک از جوارح و جوانح, به ارائه ی راهکارهایی برای مدیریت و کنترل هر کدام از آن ها پرداخته است. در نهایت این نتیجه به دست آمده که بهترین راه مدیریت بر خود, مدیریت هوای نفس است که جهاد اکبر است. چنانچه انسان توان اداره امور زندگی خود را داشته باشد, ولی قادر به کنترل هوای نفس خود نباشد, به کمال و قرب الهی نمی رسد و لیاقت مقام خلیفه اللهی را پیدا نخواهد کرد.